Οι απολύσεις γενικά διακρίνονται ανάλογα με τον λόγο που οδηγεί σε αυτές, σε απολύσεις που αφορούν το πρόσωπο του εργαζόμενου και απολύσεις που δεν αφορούν το πρόσωπό του αλλά οφείλονται σε γενικούς, αντικειμενικούς λόγους.
Στη δεύτερη περίπτωση, γίνεται λόγος για «οικονομικοτεχνικούς λόγους», όπως για παράδειγμα κατεξοχήν η μείωση του κύκλου εργασιών της επιχείρησης.
Τα όρια που θέτει η απαγόρευση της κατάχρησης δικαιώματος του ΑΚ281 στο δικαίωμα του εργοδότη να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας, λαμβάνουν εν προκειμένω την ειδικότερη μορφή της σωστής επιλογής των απολυτέων με βάση κοινωνικά κριτήρια. Ακριβώς, δηλαδή, επειδή οι απολύσεις δεν συνδέονται με συγκεκριμένα πρόσωπα τα οποία πρέπει να φύγουν από την επιχείρηση επειδή π.χ. αρνούνται να εκτελέσουν την εργασία τους, αλλά αντίθετα πρέπει γενικώς να μειωθεί το εργασιακό κόστος, γι’ αυτόν τον λόγο μπορεί να απολυθεί οποιοσδήποτε από τους εργαζόμενους και άρα πρέπει να γίνει επιλογή ανάμεσά τους. Η απάντηση στο πώς θα γίνει η επιλογή δίνεται από τα λεγόμενα κοινωνικά κριτήρια.
Έτσι, ο εργοδότης κατά την επιλογή των απολυτέων οφείλει να λαμβάνει υπόψη την αρχαιότητα του κάθε εργαζόμενου, την ηλικία του (ιδίως εάν είναι προχωρημένης ηλικίας και άρα δυσκολεύεται περισσότερο να ανεύρει νέα θέση εργασίας), την οικονομική κατάστασή του, την οικογενειακή κατάστασή του και την εν γένει δυνατότητά του να βρει νέα θέση εργασίας μετά την απόλυση. Επομένως, ένας εργαζόμενος που είναι πολύτεκνος ενδέχεται να μην μπορεί να απολυθεί στο πλαίσιο απολύσεων για οικονομικοτεχνικούς λόγους. Σε κάθε περίπτωση, ο εργοδότης λαμβάνει υπόψη του όλα τα κριτήρια κατά σφαιρική εκτίμηση και λαμβάνει υπόψη τα στοιχειώδη εύλογα συμφέροντα των μισθωτών στο πλαίσιο της καλής πίστης. Εάν δεν το κάνει, οι καταγγελίες στις οποίες προβαίνει είναι παράνομες και άκυρες ως καταχρηστικές, με αποτέλεσμα ο εργαζόμενος να μπορεί να αξιώσει την αυξημένη αποζημίωση του άρθρου 66 ν. 4808/2021.
Δικηγόρος Εργατολόγος