ΤΕΛΙΚΑ ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΜΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ;

Οι σαρωτικές αλλαγές που επέφερε ο ν. 4808/2021 δεν άφησαν ανεπηρέαστο το διάλειμμα των μισθωτών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το προϊσχύον δίκαιο (π.δ. 88/1999), ο εργαζόμενος δικαιούταν διάλειμμα για εργασία υπερβαίνουσα τις 6 ώρες ημερησίως, το οποίο θα είχε διάρκεια τουλάχιστον 15 λεπτα, χωρίς ανώτατο όριο. Κατά τη διάρκεια του διαλείμματος ο εργαζόμενος δικαιούται βέβαια να απομακρύνεται σχετικά από τη θέση εργασίας. Το όριο των έξι ωρών ήταν ακριβώς σύμφωνο και με το όριο της ενωσιακής νομοθεσίας (άρθρο 4 Οδηγίας 2003/88/Ε.Κ.).

Ωστόσο, ο ν. 4808/2021 άλλαξε το νομικό πλαίσιο του διαλείμματος, εισάγοντας επιτρεπτή, ευνοϊκή απόκλιση ως προς το ενωσιακό δίκαιο. Έτσι, με το σήμερα ισχύον δίκαιο, ο εργαζόμενος δικαιούται διάλειμμα για κάθε εργασία που υπερβαίνει τις 4 συνεχόμενες ώρες, το οποίο έχει διάρκεια από 15 έως 30 λεπτά. Επιπλέον, ορίστηκε ρητώς ότι το διάλειμμα δεν αποτελεί χρόνο εργασίας. Ακριβώς επειδή το διάλειμμα δεν αποτελεί χρόνο εργασίας, ο νομοθέτης θέσπισε το ανώτατο όριο των 30 λεπτών, ώστε να αποφευχθούν καταστρατηγήσεις των νόμιμων ορίων εργασίας με τεχνητά διαλείμματα, σύμφωνα και με την αιτιολογική έκθεση του νόμου.

Πρόβλημα δημιουργείται αναφορικά με τις ιδιαίτερα κοπιαστικές εργασίες (προεχόντως τις χειρωνακτικές), στις οποίες συχνά απαιτείται διάλειμμα μεγαλύτερο των 30 λεπτών. Κατά μια άποψη, που εντοπίζεται και σε Εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας, είναι δυνατόν, δυνάμει του άρθρου 56§2, να υπάρξουν συλλογικές συμβάσεις με τις οποίες εισάγεται διάλειμμα μεγαλύτερο και των 30 λεπτών. Κατά μια άλλη άποψη, το όριο των 30 λεπτών δεν μπορεί ποτέ να ξεπεραστεί, διότι πρόκειται για κανόνα αμφιμερώς αναγκαστικού δικαίου. Ωστόσο, μια τέτοια ερμηνεία θα αντέβαινε στην αρχή της ερμηνείας «εν αμφιβολία υπέρ του εργαζομένου» και μια διάταξη που αποβλέπει στην αποφυγή καταστρατηγήσεων θα οδηγούσε στην υπερκόπωση των μισθωτών, δημιουργώντας ανελαστικούς όρους εργασίας.

Συνεπώς, ορθότερο είναι να γίνει δεκτό πως με συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες άλλωστε έχουν τεκμήριο εκπροσώπησης των συλλογικών συμφερόντων των εργαζόμενων, είναι επιτρεπτό να καθιερωθεί διάλειμμα ανώτερο των 30 λεπτών.

Δικηγόρος Εργατολόγος