ΕΤΣΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Η 4ΗΜΕΡΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
June 9, 2022
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΡΓΙΑ» ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
June 9, 2022
Του Γιάννη Καρούζου, Δικηγόρου-Εργατολόγου
Πότε χορηγείται η άδεια αναψυχής:
Άδεια αναψυχής: Το ακριβές χρονικό σημείο χορήγησης της άδειας αναψυχής συμφωνείται μεταξύ των δύο μερών της εργασιακής σχέσης, συνήθως μετά από αίτημα του εργαζόμενου. Δεν είναι υποχρεωτικό να είναι το καλοκαίρι. Η χορήγηση της άδειας για το κάθε ημερολογιακό έτος πρέπει υποχρεωτικά να γίνει μέχρι τις 31 Μαρτίου του επόμενου ημερολογιακού έτους (άρθρο 61 ν. 4808/2021). Ο εργοδότης είναι επίσης υποχρεωμένος να χορηγήσει την άδεια αναψυχής στο μισό προσωπικό που τη δικαιούται κατά το χρονικό διάστημα από 01 Μάη έως 30 Σεπτεμβρίου.
Δικαιούνται όλοι οι εργαζόμενοι άδεια αναψυχής;
Όλοι οι εργαζόμενοι με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, ανεξαρτήτως προϋπηρεσίας και κλάδου, έχουν δικαίωμα στην άδεια αναψυχής. Βέβαια, ανάλογα με την προϋπηρεσία κυμαίνεται η έκταση της άδειας, όπως θα αναλυθεί παρακάτω.
Πόση είναι η διάρκεια της άδειας αναψυχής;
Ο εργαζόμενος που έχει συμπληρώσει 1 έτος υπηρεσίας τον ίδιο εργοδότη (και με διαδοχικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου) δικαιούται άδεια 20 εργάσιμων ημερών, εάν εφαρμόζεται σύστημα πενθήμερης εργασίας, και άδεια 24 εργάσιμων ημερών, εάν εφαρμόζεται σύστημα εξαήμερης εργασίας.
Ο εργαζόμενος με μικρότερη του 1 έτους υπηρεσία, δικαιούται μια αναλογία της άδειας με βάση τη διάρκεια της απασχόλησής του. Έτσι, παραδείγματος χάριν, εργαζόμενος με 6μηνη υπηρεσία, δικαιούται άδεια 10 εργάσιμων ημερών, επί πενθήμερου συστήματος, και άδεια 17 εργασίμων ημερών, επί εξαήμερου συστήματος.
Εργαζόμενος ο οποίος συμπληρώνει 2 έτη υπηρεσίας δικαιούται 21 και 25 εργάσιμες ημέρες άδεια αντίστοιχα και εργαζόμενος ο οποίος συμπληρώνει 3 έτη υπηρεσίας δικαιούται 22 και 26 εργάσιμες ημέρες άδεια, αντίστοιχα.
Τέλος, με τη συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη, ο εργαζόμενος δικαιούται άδεια 26 και 31 εργάσιμων ημερών αντίστοιχα.
Πώς αμείβεται η άδεια αναψυχής;
Ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει στον εργαζόμενο, πέρα από την αυτούσια χορήγηση της άδειας (δηλαδή την επιτρεπτή αποχή από την εργασία), αποδοχές άδειας αναψυχής. Συγκεκριμένα, πρέπει να του καταβάλλει α) τις αποδοχές που αντιστοιχούν στο διάστημα της άδειας, σαν να ήταν κανονικό διάστημα εργασίας (π.χ. 20 ημερομίσθια για 20ημερη άδεια) και β) το ½ του μηνιαίου μισθού του (ν. 4504/1966 άρθρο 3§1) ως επίδομα αδείας.
Πότε αμείβεται η άδεια αναψυχής;
Οι παραπάνω αποδοχές πρέπει υποχρεωτικά να καταβάλλονται κατά την έναρξη της περιόδου της άδειας (άρθρο 3§8 ν. 4504/1966). Σκοπός του νόμου είναι η εξασφάλιση της οικονομικής δυνατότητας απόλαυσης της άδειας αναψυχής για τον εργαζόμενο. Αντίθετη συμφωνία δεν είναι δυνατή.
Είναι δυνατή η κατάτμηση της άδειας;
Η άδεια αναψυχής πρέπει κατ’ αρχήν να χορηγείται ως ενιαίο σύνολο. Ωστόσο, υπάρχουν δύο δυνατότητες απόκλισης από αυτό τον κανόνα.
Α) η άδεια μπορεί να κατατμηθεί σε έως 2 μέρη, εφόσον υπάρχει ιδιαίτερα σοβαρή ή επείγουσα επιχειρησιακή ανάγκη και παρασχεθεί έγκριση από την Επιθεώρηση Εργασίας. Βέβαια, το πρώτο μέρος της άδειας θα πρέπει να περιλαμβάνει υποχρεωτικά 5 ή 6 ημέρες, ανάλογα με το αν ισχύει πενθήμερο ή εξαήμερο σύστημα εργασίας.
Β) είναι δυνατόν η άδεια να κατατμηθεί σε περισσότερες περιόδους και χωρίς έγκριση από την Επιθεώρηση Εργασίας, εφόσον το αίτημα προέλθει από τον εργαζόμενο. Σε αυτή την περίπτωση, μια από τις περιόδους άδειας θα πρέπει υποχρεωτικά να αποτελείται από 10 ή 12 εργάσιμες ημέρες, ανάλογα με το αν ισχύει πενθήμερο ή εξαήμερο σύστημα εργασίας.
Τι γίνεται αν δε μου χορηγηθεί η άδεια αναψυχής;
Αν η άδεια δε χορηγηθεί καθόλου, ακόμη και μετά το πέρας της 31 Μαρτίου του επόμενου ημερολογιακού έτους από αυτό που αφορά, τότε η αξίωση για άδεια μετατρέπεται σε χρηματική αξίωση. Ο στερηθείς την άδεια εργαζόμενος δικαιούται, λοιπόν, τις αποδοχές και το επίδομα αδείας, με προσαύξηση 100% (με άλλα λόγια εις διπλούν). Προϋπόθεση της προσαύξησης (αστική ποινή) είναι να έχει γίνει το αίτημα για την άδεια από τον εργαζόμενο. Δήλη ημέρα θεωρείται η 31 Μαρτίου, με αποτέλεσμα να οφείλονται τόκοι για το διάστημα πέρα από αυτήν.
Μπορεί να συμφωνηθεί χρηματικό αντάλλαγμα αντί για χορήγηση της άδειας;
Όχι. Κάθε τέτοια συμφωνία είναι παράνομη (άρθρο 5 ν. 4504/1966) και άκυρη. Θεωρείται σαν να μην έγινε.
Μπορεί να απολυθεί ο εργαζόμενος κατά τη διάρκεια της άδειας αναψυχής;
Όχι. Ο νόμος (άρθρο 5§6 ν. 4504/1966) απαγορεύει απόλυτα στον εργοδότη να απολύσει εργαζόμενο κατά τη διάρκεια της άδειας αναψυχής. Το ίδιο ισχύει και για την προειδοποίηση απόλυσης.
Μπορεί να μου χορηγηθεί άλλη άδεια (π.χ. άδεια άνευ αποδοχών) αντί για την άδεια αναψυχής;
Όχι. Η άδεια αναψυχής ως άδεια μετ’ αποδοχών και βασικό δικαίωμα των μισθωτών έχει προτεραιότητα έναντι πάσης άλλης άδειας. Εξαιρείται βέβαια η περίπτωση όπου υπάρχει ειδικό πρόβλημα για το οποίο προβλέπεται ειδική άδεια, όπως για παράδειγμα η άδεια νόσησης Covid-19. Οποιαδήποτε άσκηση πίεσης για λήψη άλλης άδειας από την άδεια αναψυχής είναι παράνομη και δικαιολογεί υποβολή καταγγελίας ενώπιον της Επιθεώρησης Εργασίας.
Τι συμβαίνει αν λυθεί η σύμβαση εργασίας μου πριν λάβω την άδεια αναψυχής;
Αν η σύμβαση λυθεί με οποιονδήποτε τρόπο (απόλυση, οικειοθελής αποχώρηση) προτού ληφθεί η άδεια αναψυχής για το τρέχον ημερολογιακό έτος, τότε ο εργαζόμενος δικαιούται να λάβει ένα χρηματικό ποσό ανάλογα με τον χρόνο υπηρεσίας του. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από την αιτία μη λήψης της άδειας. Έτσι, αν ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει 1 έτος υπηρεσίας δικαιούται τις πλήρεις αποδοχές και το επίδομα αδείας που θα λάμβανε εάν του χορηγείτο και αυτούσια η άδεια. Εργαζόμενος με μικρότερη υπηρεσία δικαιούται 2 ημερομίσθια για κάθε μήνα απασχόλησης (π.χ. αν έχει 6 μήνες υπηρεσία δικαιούται 12 ημερομίσθια). Τέλος, εργαζόμενος με υπηρεσία μικρότερη του μηνός, δικαιούται ανάλογα μειωμένο κλάσμα (π.χ. εάν έχει 15 ημέρες υπηρεσία δικαιούται 1 ημερομίσθιο).
ΠΗΓΗ: debater.gr
