Περισσότερη ευελιξία και λιγότερες ώρες εργασίας προτείνει η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας

Δελτίο Τύπου Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, Γενεύη 06-01-2023

Καινοτόμες ρυθμίσεις του χρόνου εργασίας, όπως αυτές που εισήχθησαν κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19, μπορούν να αποφέρουν οφέλη για την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης παραγωγικότητας και της καλύτερης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.

Οι μειωμένες ώρες εργασίας και οι πιο ευέλικτες ρυθμίσεις του χρόνου εργασίας, όπως αυτές που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19, μπορούν να ωφελήσουν τις οικονομίες, τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους και να δημιουργήσουν το έδαφος για μια καλύτερη και πιο υγιή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, σύμφωνα με μια νέα έκθεση της ΔΟΕ.

Η έκθεση με τίτλο “Working Time and Work-Life Balance Around the World”, εξετάζει τις δύο κύριες πτυχές του χρόνου εργασίας: τις ώρες εργασίας και τα συστήματα κατανομής του χρόνου εργασίας (τα ωράρια) και τις επιπτώσεις τους στην απόδοση των επιχειρήσεων και στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων. Περιλαμβάνει μια σειρά νέων στατιστικών στοιχείων που καλύπτουν τις ώρες εργασίας, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19 .

Η μελέτη, η οποία είναι η πρώτη που εστιάζει στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, διαπίστωσε ότι ένα σημαντικό μέρος του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού εργάζεται είτε με μεγαλύτερο είτε με μικρότερο ωράριο σε σύγκριση με το τυπικό οκτάωρο ημερησίως/40 ώρες εβδομαδιαίως. Περισσότερο από το ένα τρίτο του συνόλου των εργαζομένων εργάζονται τακτικά πάνω από 48 ώρες την εβδομάδα, ενώ το ένα πέμπτο του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού εργάζεται με σύντομο ωράριο (μερική απασχόληση) κάτω από 35 ώρες την εβδομάδα. Οι αδήλωτοι εργαζόμενοι είναι πιο πιθανό να έχουν μεγαλύτερο ή μικρότερο ωράριο.

Η έκθεση αναλύει τις διάφορες ρυθμίσεις του χρόνου εργασίας και τις επιπτώσεις τους στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, συμπεριλαμβανομένης της εκ περιτροπής εργασίας, των εφημεριών, των συμπιεσμένων ωρών εργασίας και των συστημάτων μέσων ωρών εργασίας. Προειδοποιεί ότι τα οφέλη ορισμένων από αυτές τις ευέλικτες ρυθμίσεις, όπως η καλύτερη οικογενειακή ζωή, μπορεί να συνοδεύονται από κόστος, όπως μεγαλύτερες ανισορροπίες μεταξύ των φύλων και κίνδυνοι για την υγεία.

Εξετάζει επίσης τα μέτρα αντιμετώπισης κρίσεων που χρησιμοποίησαν οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 για να βοηθήσουν στη διατήρηση της λειτουργίας των οργανισμών και της απασχόλησης των εργαζομένων. Διαπίστωσε ότι το αυξημένο ποσοστό των εργαζομένων με μειωμένο ωράριο βοήθησε στην αποτροπή της απώλειας θέσεων εργασίας. Επισημαίνονται επίσης οι μακροπρόθεσμες αλλαγές: “Η ευρείας κλίμακας εφαρμογή της τηλεργασίας σχεδόν παντού στον κόσμο όπου ήταν εφικτό να γίνει κάτι τέτοιο, άλλαξε… τη φύση της απασχόλησης, πιθανότατα για το προβλέψιμο μέλλον”, αναφέρει η έκθεση.

Τα μέτρα της κρίσης COVID-19 απέδωσαν επίσης νέα ισχυρά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας στους εργαζομένους όσον αφορά τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο εργασίας τους μπορεί να είναι θετική τόσο για τους ίδιους όσο και για τις επιχειρήσεις, για παράδειγμα, βελτιώνοντας την παραγωγικότητα. Αντίθετα, ο περιορισμός της ευελιξίας επιφέρει σημαντικό κόστος, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης εναλλαγής προσωπικού.

«Υπάρχει σημαντικός όγκος στοιχείων που αποδεικνύουν ότι οι πολιτικές για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής παρέχουν σημαντικά οφέλη στις επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας το επιχείρημα ότι οι πολιτικές αυτές είναι “win-win” τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζόμενους.», αναφέρεται στην έκθεση.

«Το λεγόμενο φαινόμενο της «Μεγάλης Παραίτησης» έχει τοποθετήσει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής στο προσκήνιο των κοινωνικών ζητημάτων και των ζητημάτων της αγοράς εργασίας στον μετα-πανδημικό κόσμο», δήλωσε ο Jon Messenger, επικεφαλής-συγγραφέας της έκθεσης. “Η παρούσα έκθεση δείχνει ότι αν εφαρμόσουμε ορισμένα από τα διδάγματα της κρίσης COVID-19 και εξετάσουμε πολύ προσεκτικά τον τρόπο διάρθρωσης του ωραρίου εργασίας, καθώς και τη συνολική διάρκειά του, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια win-win κατάσταση, βελτιώνοντας τόσο τις επιχειρηματικές επιδόσεις όσο και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής”.

Η έκθεση περιλαμβάνει μια σειρά από συμπεράσματα και συστάσεις, μεταξύ των οποίων:

• Οι νόμοι και οι κανονισμοί για τον χρόνο εργασίας σχετικά με τις μέγιστες ημερήσιες ώρες εργασίας και τις νόμιμες περιόδους ανάπαυσης αποτελούν επιτεύγματα που συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη υγεία και ευημερία μιας κοινωνίας και δεν πρέπει να τίθενται σε κίνδυνο.
• Οι αυξημένες ώρες εργασίας συνδέονται γενικά με χαμηλότερη μοναδιαία παραγωγικότητα της εργασίας, ενώ οι λιγότερες ώρες εργασίας συνδέονται με υψηλότερη παραγωγικότητα.
• Οι χώρες θα πρέπει να αξιοποιήσουν τις εμπειρίες που ανέπτυξαν με τη μείωση του χρόνου εργασίας και την ευελιξία κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19. Τα συμπεριληπτικά συστήματα εργασίας βραχείας διαρκείας με τις υψηλότερες δυνατές επιχορηγήσεις όχι μόνο διατηρούν την απασχόληση, αλλά και διατηρούν την αγοραστική δύναμη, συμβάλλοντας στην άμβλυνση των επιπτώσεων των οικονομικών κρίσεων.
• Απαιτούνται απαντήσεις της δημόσιας πολιτικής για την προώθηση της μείωσης των ωρών εργασίας σε πολλές χώρες, ώστε να προωθηθεί τόσο η υγιής ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής όσο και η βελτίωση της παραγωγικότητας.
• Η τηλεργασία συμβάλλει στη διατήρηση της απασχόλησης και δημιουργεί νέα περιθώρια αυτονομίας των εργαζομένων. Ωστόσο, αυτοί και άλλοι τύποι ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας χρειάζονται ρύθμιση, ώστε να περιοριστούν οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις τους, μέσω πολιτικών όπως αυτό που συχνά αποκαλείται «δικαίωμα αποσύνδεσης».

Πηγή:

https://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_864986/lang–en/index.htm

Η έκθεση σε Pdf :

https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/—dgreports/—dcomm/documents/publication/wcms_864222.pdf

Αρχικός τίτλος : «Δ.Ο.Ε. : το ευέλικτο ωράριο εργασίας μπορεί να ωφελήσει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, τις επιχειρήσεις και την παραγωγικότητα.»

Mετάφραση: Σωτήρης Γούλας, συνεργάτης της δικηγορικής εταιρίας «Γιάννης Καρούζος & Συνεργάτες»