Δικαίωμα παραίτησης από Δημόσιο υπάλληλο
May 22, 2024
Εργαζόμενοι σε πλατφόρμες: Ο Ν.4808/2021 και η νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία
May 23, 2024
Η αύξηση που δόθηκε έχει -στην καλύτερη περίπτωση- απορροφηθεί ολόκληρη από τις αυξήσεις των τιμών σε ανελαστικές δαπάνες όπως είναι τα τρόφιμα. Στην χειρότερη περίπτωση, οι ανατιμήσεις έχουν οδηγήσει σε μειώσεις των πραγματικών μισθών.
Του Γιάννη Καρούζου, Δικηγόρου-Εργατολόγου
Το σύνολο των αυξήσεων που έχουν δοθεί από το 2022 έως και σήμερα στον κατώτατο μισθό έχει «ροκανίσει» το ράλι του πληθωρισμού στα τρόφιμα, του λεγόμενου και πληθωρισμού των φτωχών, καθώς οι αυξήσεις στα τρόφιμα – δηλαδή σε ανελαστικές δαπάνες – πλήττουν δυσανάλογα τα πλέον ευάλωτα στρώματα του πληθυσμού.
Είναι ενδεικτικό πως σωρευτικά από τον Μάρτιο του 2022 ο πληθωρισμός των τροφίμων έχει αυξηθεί κατά 27,7% (8,1% τον Μάρτιο του 2022, 14,3% τον Μάρτιο του 2023 και 5,3% τον Μάρτιο του 2024). Την ίδια περίοδο, από τον Μάρτιο του 2022 δηλαδή, ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί κατά 25,1% καθώς έφτασε φέτος στα 830 ευρώ από 663 ευρώ τον Μάρτιο του 2022. Αν συνυπολογιστεί και η αύξηση του Ιανουαρίου του 2022 (2%) τότε ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί ακριβώς όσο και τα τρόφιμα: 27,7% (από τα 650 ευρώ στα 830 ευρώ).
Συνεπώς, η αύξηση που δόθηκε έχει – στην καλύτερη περίπτωση – απορροφηθεί ολόκληρη από τις αυξήσεις των τιμών σε ανελαστικές δαπάνες όπως είναι τα τρόφιμα. Στην χειρότερη περίπτωση, οι ανατιμήσεις έχουν οδηγήσει σε μειώσεις των πραγματικών μισθών.
Σε αυτό το περιβάλλον δεν είναι έκπληξη που τα στοιχεία της Eurostat έδειξαν ότι οι Έλληνες έχουν την δεύτερη χαμηλότερη αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη, μετά τους Βούλγαρους.
Ειδικότερα η Ελλάδα βρέθηκε το 2023 δεύτερη από το τέλος της Ε.Ε. σε ό,τι αφορά στον δείκτη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ εκφρασμένου σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, μπροστά μόνο από τη Βουλγαρία.
Με το σταγονόμετρο οι αυξήσεις έως το 2025
Τα στοιχεία της ΤτΕ, άλλωστε, δείχνουν πως η Ελλάδα είχε και θα έχει από τις μικρότερες αυξήσεις αποδοχών ανά εργαζόμενο στην Ευρωζώνη έως και το 2025.
Τα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία προκύπτουν από την έκθεση της ΤτΕ για την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού (στα 830 ευρώ) και δείχνουν πως η Ελλάδα είχε από τις μικρότερες αυξήσεις αποδοχών ανά εργαζόμενο στην Ευρώπη την τελευταία διετία (2022 – 2023), ενώ εκτιμάται πως ο ίδιος ρυθμός θα διατηρηθεί έως και το 2025:
2021 – 2022
· Ηνωμένο Βασίλειο: +6,1%
· Ευρωζώνη: +4,4%.
· Γερμανία: +3,9%
· Ελλάδα: +2,8%
2022 – 2023
· Ηνωμένο Βασίλειο: +6,2%
· Ευρωζώνη: +5,3%
· Γερμανία: +5,5%
· Ελλάδα: +4,9%
2023 – 2024
· Ηνωμένο Βασίλειο: +4,4%
· Ευρωζώνη: +4,6%
· Γερμανία: +5,2%
· Ελλάδα: +4,1%
2024 – 2025
· Ηνωμένο Βασίλειο: +2,9%
· Ευρωζώνη: +3,8%
· Γερμανία: +3,6%
· Ελλάδα: +2,4%
Μείωση πραγματικών μισθών
Ο πραγματικός μέσος μισθός (μετά τον πληθωρισμό) κατέγραψε συστηματική υποχώρηση την περίοδο 2010-2022, σωρευτικά κατά 30%, με αποτέλεσμα το 2022 να παραμένει σε πραγματικούς όρους 18% χαμηλότερος από το 2000, αναφέρει το ΙΟΒΕ στην δική του πρόσφατη μελέτη με την ίδια αφορμή (αύξηση κατώτατου μισθού) ενώ το πρώτο 9μηνο του 2023 οι πραγματικοί μισθοί αυξήθηκαν μόλις κατά 1,6%, σύμφωνα με την επεξεργασία του ΚΕΠΕ σε στοιχεία της Eurostat.
Αν όμως το πρώτο 9μηνο του 2023 οι πραγματικοί μισθοί αυξήθηκαν 1,6%, το πρώτο 9μηνο του 2022 είχαν μειωθεί 6,5% και ολόκληρο το 2022 η μείωση ήταν της τάξης του 5,4%. Συνεπώς ο μισθός έχασε πάνω από 5 ποσοστιαίες μονάδες το 2022 και κέρδισε μόλις 1,6 το 2023. Η απόσταση που πρέπει να καλυφθεί είναι μεγάλη…
Οι αυξήσεις στα μεσαία και υψηλά κλιμάκια ήταν μικρές ή μηδαμινές και σε συνδυασμό με το ξέφρενο ράλι του πληθωρισμού έχουν οδηγήσει τον πραγματικό μέσο μισθό σε αρνητικό (το 2022) ή οριακά θετικό (το 2023) έδαφος.
Επιστροφή στο 2009
Ενδιαφέρον είναι και το στοιχείο που προκύπτει από το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του υπουργείου Εργασίας σε συνδυασμό με την έκθεση του ΚΕΠΕ για τον κατώτατο μισθό: Ο ονομαστικός μέσος μισθός (πριν τον πληθωρισμό) διαμορφώθηκε το 2023 σε 1.251€ από 1.176€ το 2022, αυξημένος κατά 6,34%. Αυτό δείχνει πως επιστρέφουμε στο μακρινό… 2009, όταν ο μέσος μισθός ήταν 1.281€, πριν πέσει στα 932€ το 2018.
Αλλά και τα στοιχεία που έρχονται από το εξωτερικό δεν είναι πιο ενθαρρυντικά. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat (2022) ο μέσος μισθός στην Ε.Ε. για άγαμο ιδιωτικό υπάλληλο χωρίς παιδιά ήταν 26.136 ευρώ, ενώ στην Ελλάδα 24.371 ευρώ, δηλαδή τουλάχιστον 6,7% κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. (κι ενώ στην Ελλάδα πληρώνονται 14 μισθοί και όχι 12 τον χρόνο).
Η Ελλάδα είναι ουραγός, 9η από το τέλος πάνω από χώρες όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Κροατία, η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία, η Λετονία και η Λιθουανία.
Στην Ισπανία, για παράδειγμα, ο μέσος μισθός ήταν το 2022 στα 36.840 ευρώ, στην Ιταλία 44.546 ευρώ, στην Πορτογαλία 26.737 ευρώ.
Τα στοιχεία δείχνουν μια μάλλον γενικευμένη «απροθυμία» στις τάξεις των εργοδοτών για ικανοποιητικές αυξήσεις μισθών, η οποία κάμπτεται περισσότερο στις μικρές επιχειρήσεις από τις αναγκαστικές αυξήσεις λόγω κατώτατου.
Ειδικότερα, στις επιχειρήσεις με προσωπικό έως 10 άτομα οι μέσοι μισθοί από 731€ το 2022 αυξήθηκαν σε 793€ το 2023, ενώ σε επιχειρήσεις με προσωπικό άνω των δέκα ατόμων ο μέσος μηνιαίος μισθός το 2023 διαμορφώνεται σε 1.266€ έναντι 1.201€ το 2022. Και στις δυο περιπτώσεις η αύξηση είναι της τάξης των 60 ευρώ, ενώ ποσοστιαία η αύξηση στις μικρές επιχειρήσεις είναι, φυσικά, πολύ υψηλότερη.
Σταθερά τα ποσοστά φτώχειας
Στο περιβάλλον αυτό, τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ έδειξαν πως σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού βρισκόταν πέρσι το 26,1% του πληθυσμού́ της χώρας (2.658.400 άτομα) έναντι 26,3% το 2022. Δηλαδή ένας στους τέσσερις, με τον δείκτη φτώχειας να παραμένει αμετάβλητος.
ΠΗΓΗ: dnews.gr