Αν κάποιος εισπράξει κατά λάθος από το Κράτος, τα επιστρέφει;
January 10, 2025
Πότε είναι μεροληπτική η θέση υπαλλήλου σε κατάσταση αργίας;
January 12, 2025
Ένα χρήσιμο εργαλείο για την αποτύπωση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων είναι η διανομή του συνολικού εισοδήματος που κερδίζουν οι εργαζόμενοι από την εργασία τους σε μια χώρα (labour income). Ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, έχει καταγράψει σε πρόσφατη έκθεσή του το σχετικό μέγεθος. Συγκεκριμένα, βάσει της μελέτης αυτής, το ποσοστό της διανομής του εισοδήματος από την εργασία (labour income share) κάμφθηκε παγκοσμίως κατά 0.6% στο διάστημα 2019- 2022. Τα δύο δε τελευταία χρόνια έχει παραμείνει σταθερό.
Από τα εν λόγω στοιχεία προκύπτει έντονος προβληματισμός. Συγκεκριμένα, φαντάζει αντιφατικό τα εισοδήματα από την εργασία να συγκεντρώνονται στα χέρια όλο και λιγότερων, παρά την κατά τα άλλα ραγδαία αύξηση της παραγωγικότητας. Για το ζήτημα αυτό, διάφορες μελέτες έχουν καταδείξει ότι αποβαίνει καθοριστικός ο ρόλος της εξέλιξης της τεχνολογίας. Ενδεικτικά, έρευνα που διεξήχθη σε 36 χώρες, αποτυπώνει την συμβολή της τεχνολογικής καινοτομίας στην αύξηση των κερδών, της παραγωγικότητας και της παραγωγής, λόγω της αυτοματοποίησης πολλών συστημάτων. Ωστόσο, παράλληλα διαπιστώνονται μεγαλύτερες ανισότητες στην διανομή αυτού του εισοδήματος, λόγω της τεχνολογικής κάλυψης εργασιών χαμηλής έντασης, που έχει ως επίπτωση τη μείωση των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό. Ως τελικό αποτέλεσμα, το παραγόμενο εισόδημα από εργασία διανέμεται σε λιγότερους εργαζόμενους. Παρατηρείται έτσι η διττή επίδραση της τεχνολογίας στον χώρο εργασίας: από τη μια συνιστά εργαλείο ανάπτυξης, αλλά από την άλλη είναι και αιτία συρρίκνωσης του εργατικού δυναμικού.
Αναμφισβήτητο τεχνολογικό επίτευγμα της εποχής αποτελεί και η τεχνητή νοημοσύνη, η οποία υπεισέρχεται σε ολοένα και περισσότερους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ο χώρος της εργασίας δεν εξαιρείται από αυτή την «εισβολή», αλλά δεν μπορούν ακόμη να εκτιμηθούν με ακρίβεια τα αποτελέσματά της. Με βάση δε όσα αναπτύχθηκαν παραπάνω, η ανάπτυξή της σίγουρα δεν βοηθεί άμεσα στη μείωση των ανισοτήτων και την εξισορρόπηση διανομής των κερδών από την εργασία, λόγω και της απουσίας σχετικών προστατευτικών ρυθμίσεων. Ωστόσο, έρευνες έχουν αποδείξει ότι 4 στους 5 εργαζόμενους χρησιμοποιούν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης στον εργασιακό τους χώρο, ενώ μεγάλη μερίδα εργοδοτών αναφέρει πως δυσκολεύεται να ενσωματώσει την τεχνητή νοημοσύνη στην παραγωγική διαδικασία. Τέλος, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι αναφέρονται συχνά στην βελτίωση των όρων εργασίας τους μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς, χάρη σ’ αυτή, επιτυγχάνουν εξοικονόμηση χρόνου, δυνατότητα εστίασης στα σπουδαιότερα ζητήματα της εργασίας, παραγωγικότητα, καθώς και μεγαλύτερη άντληση ευχαρίστησης κατά τη χρήση της εν ώρα εργασίας.
Συνεπώς, η επιρροή της τεχνητής νοημοσύνης στην εργασία δεν είναι μονοσήμαντη. Αποτελεί, βεβαίως, τμήμα μίας βιομηχανικής επανάστασης (της τέταρτης) και άρα προκαλεί τον εγγενή κίνδυνο που χαρακτήριζε και τις τρεις προηγούμενες επαναστάσεις τέτοιου είδους: την υποκατάσταση του ανθρώπου από την μηχανή. Εντούτοις, όπως ειπώθηκε, οι εργοδότες είναι ακόμη πολύ επιφυλακτικοί για ένα τέτοιο βήμα υποκατάστασης, ενώ και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι απολαμβάνουν πολλές ευεργεσίες της τεχνητής νοημοσύνης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Σε κάθε περίπτωση, η ρυθμιστική παρέμβαση κράτους και διεθνών οργανισμών παρίσταται αναγκαία για την προστασία των συμφερόντων του εργαζομένου.
Δικηγόρος Εργατολόγος