ΠΟΙΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΦΥΓΕΙ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΕΚ ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΘΕΜΑΤΑ;

Οι παραβιάσεις των εργασιακών δικαιωμάτων λόγω της κατάστασης που επικρατεί είναι πλέον καθημερινό φαινόμενο.

Το ερώτημα είναι αν οι εργαζόμενοι ή οι συνδικαλιστικές οργανώσεις μπορούν να προσφύγουν για τέτοιες περιπτώσεις απευθείας στο Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Με βάση την Συνθήκη, γίνεται μία διάκριση σε προνομιούχους και μη προνομιούχους αιτούντες. Για τους προνομιούχους αιτούντες, δηλαδή τα κράτη μέλη και τα όργανα της Κοινότητας προβλέπεται εύκολη διαδικασία. Χαρακτηριστική είναι η προσφυγή του Ηνωμένου Βασιλείου στο ΔΕΚ για την οδηγία που υιοθέτησε το Συμβούλιο για τον χρόνο εργασίας «United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland v. Council of the European Union, Case C-84/94 [1996]». Σύνηθες είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσφεύγει εναντίον κράτους μέλους που απέτυχε να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της Συνθήκης., όπως προβλέπει το άρθρο 258.

Αντίθετα, για τους μη προνομιούχους, τους εργοδότες, τους εργαζομένους και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Δεν μπορούν να προσφύγουν στο ΔΕΚ αλλά στα εθνικά δικαστήρια. Στο ΔΕΚ μπορούν να φθάσουν έμμεσα με την μορφή του προδικαστικού ερωτήματος.  Το άρθρο 263 της Συνθήκης δίνει, όμως, μία άλλη προοπτική, αφού παρέχει την δυνατότητα στα μη προνομιούχα μέρη να προσφύγουν απευθείας στο ΔΕΚ. Σύμφωνα με  την ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο μπορεί, υπό τις προϋποθέσεις του πρώτου και του δευτέρου εδαφίου, να ασκεί προσφυγή κατά των πράξεων των οποίων είναι αποδέκτης ή που το αφορούν άμεσα και ατομικά, καθώς και κατά των κανονιστικών πράξεων που το αφορούν άμεσα χωρίς να περιλαμβάνουν εκτελεστικά μέτρα» (άρθρο 263).

Ωστόσο, το ΔΕΚ έχει ερμηνεύσει στενά την εν λόγω διάταξη. Συγκεκριμένα, απέρριψε προσφυγές δύο γαλλικών εργασιακών συμβουλίων εναντίον αποφάσεων της Επιτροπής που έδινε το πράσινο φως σε συγχωνεύσεις «Comité Central d’Entreprise de la Société Générale des Grandes Sources v. Commission, Case T-96/92 [1995] Vittel v. Commission, Case T-12/93 [1995]» και προσφυγή εργασιακού συμβουλίου για απόφαση Επιτροπής που καταδίκασε κρατική επιχορήγηση στην εταιρεία «Comité d’entreprise de la Société Française de Production v. Commission, Case T-189/97 [1998]» .Το ΔΕΚ ισχυρίστηκε πως οι συλλογικές οργανώσεις δεν μπορούν να υποστηρίξουν τα δικαιώματα των μελών τόσο αποτελεσματικά όσο οι ίδιοι μεμονωμένα.

Εν κατακλείδι, παρά την ύπαρξη του άρθρου 263 που δίνει την δυνατότητα για απευθείας προσφυγή στο ΔΕΚ,  η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Δύσκολα οι εργαζόμενοι και οι οργανώσεις μπορούν να προσφύγουν απευθείας στο ΔΕΚ ακόμα και για εργασιακά θέματα. Χρειάζεται βέβαια να παρακολουθούμε συνεχώς την νομολογία του ΔΕΚ, καθώς τα δεδομένα αλλάζουν διαρκώς.