του Τάσου Γκιάτη, Προέδρου του Συλλόγου Προσωπικού Alpha Bank

Το τελευταίο χρονικό διάστημα με ένα μπαράζ δημοσιευμάτων καλλιεργείται η αίσθηση ότι η επάνοδος στην Τραπεζική κανονικότητα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συρρίκνωση του δικτύου, των τραπεζικών εργασιών και την αποχώρηση άλλες φορές τεσσάρων χιλιάδων, ή πέντε χιλιάδων ή ακόμη και δέκα χιλιάδων εργαζομένων από τις Τράπεζες.

Αλήθεια όμως αν το κυρίαρχο πρόβλημα επιστροφής των Τραπεζών στην κανονικότητα είναι αυτό, τότε γιατί από το 2011 μέχρι και σήμερα που ακολουθείται αυτή η αδιέξοδη πολιτική προσαρμογής, (με κλείσιμο καταστημάτων, με μείωση θέσεων εργασίας, με πώληση περιουσιακών στοιχείων και εκποίηση της Τραπεζικής μας παρουσίας στην ΝΑ Ευρώπη), δεν έχουμε φθάσει μετά από μία δεκαετία στο επιθυμητό αποτέλεσμα;

Γιατί απλά το πρόβλημα των Τραπεζών δεν είναι αυτό, αλλά θέματα που αφορούν τη διάρθρωση της Ελληνικής Οικονομίας, την αναιμική ανάπτυξη, το παρατεταμένο προεκλογικό κλίμα και κυρίως την ορθή αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.

Ακόμη και το επιχείρημα της εισβολής της νέας τεχνολογίας στις τραπεζικές εργασίες, που σαφώς επηρεάζει το εργασιακό περιβάλλον, είναι αντιμετωπίσιμο με σωστή στρατηγική, σωστή εκπαίδευση και συντονισμένο σχεδιασμό που θα οδηγήσει το Τραπεζικό σύστημα στη νέα εποχή με ασφάλεια, προοπτική και επανακαθορισμό των αναγκών της πελατειακής μας βάσης.

Γιατί όμως αυτή η εμμονή συρρίκνωσης των Ελληνικών Τραπεζών είναι αδιέξοδη;

Γιατί σε καμία περίπτωση δεν συμβαδίζει με την μέση Ευρωπαϊκή Πρακτική, που είτε λόγω επισφαλειών, είτε λόγω εξέλιξης του online banking, είτε λόγω μη εξυπηρετούμενων δανείων (Ιταλία, Πορτογαλία κλπ) ο ρυθμός συρρίκνωσης των Τραπεζικών καταστημάτων και των εργαζομένων στις ευρωπαϊκές Τράπεζες την τελευταία δεκαετία δεν μπορεί να συγκριθεί με τον Ελληνικό ρυθμό συρρίκνωσης.

Συγκεκριμένα:

Ο ετήσιος ρυθμός συρρίκνωσης των Τραπεζικών καταστημάτων στην Ευρώπη είναι περίπου 2% και ο ρυθμός αποχωρήσεων εργαζομένων περίπου στο 2,3% ετησίως, πράγμα που σημαίνει ότι την τελευταία δεκαετία στις Ευρωπαϊκές Τράπεζες τα καταστήματα από 234.000 μειώθηκαν σε 192.000 και ο αριθμός εργαζομένων στις Ευρωπαϊκές Τράπεζες βρέθηκε στα 2,8 εκατομμύρια ακολουθώντας μία φυσιολογική μείωση λόγω αποχωρήσεων μέσω συνταξιοδοτήσεων χωρίς βίαιες μεταβολές.

Δηλαδή την τελευταία δεκαετία με κυρίαρχο πρόβλημα στην Ευρώπη την Τραπεζική κρίση (Ιρλανδία, Κύπρος κλπ) το δίκτυο των Τραπεζών μειώθηκε σε ποσοστά που δεν ξεπέρασαν το 17% και η μείωση προσωπικού δεν ξεπέρασε το 14%.

Στον αντίποδα αυτής της πρακτικής, που το Ελληνικό Τραπεζικό σύστημα δεν ευθύνεται για την κρίση αλλά αντίθετα πληρώνει την δημοσιονομική κρίση, η πρακτική που ακολουθήθηκε είναι μοναδική, εφιαλτική και φυσικά αδιέξοδη.

Οι Τράπεζες μας πλήρωσαν ακριβά την εμπιστοσύνη τους στην Ελληνική Οικονομία (κρατικά ομόλογα), πλήρωσαν την πολιτική εκμετάλλευση των δανειοδοτούμενων με την λογική ότι επίκειται σεισάχθεια, όπως πληρώνουν σήμερα την πολιτική διαχείριση αντιμετώπισης του μεγαλύτερου προβλήματος της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.

Έτσι κυρίως μετά την τελευταία εγκληματική ανακεφαλαιοποίηση οι Τράπεζες έχασαν την ισχύ τους και κυρίως τον κυρίαρχο περιφερειακό τους ρόλο στην ΝΑ Ευρώπη και οδηγήθηκαν στην εκποίηση μεγάλων θυγατρικών εταιριών.

Στη συνέχεια ήρθε η διάλυση του Τραπεζικού ιστού της εγχώριας αγοράς.

Συγκεκριμένα:

2009            καταστήματα Τραπεζών     4130,           προσωπικό    67.798

2012           καταστήματα Τραπεζών     3565,           προσωπικό    56.042

2015            καταστήματα Τραπεζών     2418,           προσωπικό    44.402

2017            καταστήματα Τραπεζών     2049,           προσωπικό    40.574

2018            καταστήματα Τραπεζών     1854,           προσωπικό    37.874

Ενδεικτικό της έντασης του αριθμού συρρίκνωσης μόνο την πενταετία 2013-2017 δείχνει την μοναδικότητα του φαινομένου σε Ευρωπαϊκό επίπεδο:

Δηλαδή ενδεικτικά στην Τράπεζα μας σε μία εξαετία το δίκτυο μειώθηκε πάνω από 40% και οι εργαζόμενοι από 10.520 σήμερα είναι  7.690!

Τι σημαίνουν όμως τα στοιχεία που παραθέσαμε πιο πάνω;

Ότι σε σχέση με τον μέσο Ευρωπαϊκό όρο την τελευταία δεκαετία (το δίκτυο κατ/των και Εργαζομένων στην Ευρώπη μειώθηκε από 14-17%) το Ελληνικό Τραπεζικό σύστημα συρρικνώθηκε:

σε επίπεδο καταστημάτων κατά 53,90%

και σε επίπεδο εργαζομένων   κατά  44,90%

Δηλαδή έκλεισαν μέσα σε εννέα χρόνια:

2.276 καταστήματα

και μειώθηκαν οι εργαζόμενοι κατά 29.924

Αν λοιπόν με μία τέτοια σταθερή πολιτική συρρίκνωσης του Τραπεζικού συστήματος, σε τέτοιο βαθμό και με τέτοια ένταση δεν βοήθησε για να λυθεί το πρόβλημα, τότε γιατί εξακολουθούν να διοχετεύουν την άποψη ότι μέχρι το 2021 πρέπει να κλείσουν άλλα 1000 καταστήματα και να φύγουν 10.000 ακόμη τραπεζοϋπάλληλοι;

Αυτή η πολιτική περαιτέρω συρρίκνωσης των Τραπεζών έρχεται σε αντίθεση με την προοπτική επιστροφής στην κανονικότητα των Ελληνικών Τραπεζών, με συντονισμένες ενέργειες ορθής αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, αλλαγή ενός γραφειο- κρατικού μοντέλου διαχείρισης που εφαρμόζεται στις Ελληνικές Τράπεζες με αφαίρεση κάθε στοιχείου επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία ενός κλίματος ανασυγκρότησης του Τραπεζικού μας συστήματος όπως διατυπώνει με άρθρο του ο εκπρόσωπος της Τράπεζας της Ελλάδος στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας κ. Ηλίας Ξηρουχάκης.

Είναι τυχαίο άραγε το γεγονός ότι τη στιγμή που το ΤΧΣ και η ΤτΕ τονίζουν την αναγκαιότητα συρρίκνωσης των Τραπεζών να εμφανίζονται νέες Τράπεζες όπως:

η        PRAXIA BANK
η        Επενδυτική Τράπεζα (IBG)
η        Aegean Baltic Bank

που θα ξεκινήσουν τη λειτουργία τους το 2019 διαφημίζοντας ότι θα δίνουν δάνεια με καλύτερους όρους, υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων και το απίστευτο: «στόχος η καλύτερη εξυπηρέτηση χωρίς ουρές»!!!     

Άρα κάποιοι εκμεταλλεύονται τη δική μας εσωστρέφεια.

Τέλος αν είναι αναγκαία περαιτέρω κατάργηση θέσεων εργασίας γιατί αυτός που το λέει (ΤτΕ) προχωρεί στις αρχές του 2019 στον μεγαλύτερο αριθμό προσλήψεων των τελευταίων ετών;

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΙΩΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ

Το Πρόβλημα των Ελληνικών Τραπεζών είναι ή έλλειψη εμπιστοσύνης στην Ελληνική Οικονομία.

Το γκρέμισμα των τραπεζικών μετοχών που παρακολουθούμε είναι αποτέλεσμα αυτής της έλλειψης εμπιστοσύνης.

Η κατάρρευση δεν είναι μόνο οι κακοί ισολογισμοί, τα κόκκινα δάνεια ή οι αρνητικές προοπτικές κερδοφορίας, είναι η πλήρης απώλεια εμπιστοσύνης των αγορών, η πλήρης διάλυση στον βωμό των εκλογών και η πολιτική παρέμβαση στη λειτουργία των Τραπεζών που φρενάρει την όποια ορθολογική απόφαση διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων από τις ίδιες τις Τράπεζες πουλώντας ψεύτικες ελπίδες παρατάσεων τάχα προστασίας της πρώτης κατοικίας ενόψει εκλογών.

Αυτό κατά βάθος το γνωρίζουν οι εποπτικοί μηχανισμοί, οι διοικήσεις των Τραπεζών όπως και ο σε βάθος γνώστης των αγορών μας και των Ευρωπαϊκών διαδικασιών στις Τράπεζες αρμόδιος για την εποπτεία εκ μέρους της Κυβέρνησης κ. Α.Φλαμπουράρης.

Σήμερα οι Τράπεζες μας χρειάζεται επιτέλους, μετά από θεωρητικές προσεγγίσεις πολλών ετών, να καταλήξουν επιτέλους στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων με κυρίαρχο την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.

Όμως οι απόψεις ΤΧΣ, ΤτΕ, Τραπεζών και Κυβέρνησης ακόμη διαφέρουν προτείνοντας η καθεμία διαφορετική προσέγγιση όπως:

Α.       Διαχείριση του προβλήματος από τις ίδιες τις Τράπεζες με στόχο θετικό αποτέλεσμα και λύση διατηρώντας σχέσεις με τους δανειολήπτες.

Β.       Δημιουργία Ειδικού Φορέα παροχής εγγύησης για τμήμα μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα παραμείνουν στη διαχειριστική ευθύνη των Τραπεζών, αυτό όμως απαιτεί κρατική συμμετοχή και μέρος του προγράμματος για τις Τράπεζες που δεν αξιολογήθηκε.

Γ.       Δημιουργία Ειδικού Τύπου Τράπεζας (Bad Bank) όπου θα μεταβιβασθούν κόκκινα δάνεια και θα βοηθηθεί η άμεση εξυγίανση των Τραπεζικών Ισολογισμών.

Δ.       Τιτλοποίηση κόκκινων δανείων. Ένα δοκιμασμένο, αποτελεσματικό εργαλείο που παρέχει ευελιξία στο τι δάνεια θα περιλαμβάνει και δυνατότητα διάθεσης σε διαφορετικούς επενδυτές.

Αυτές είναι περίπου οι προσεγγίσεις που έχουν αναπτυχθεί από τους φορείς μέχρι σήμερα.

Οι Τράπεζες ας αποφασίσουν επιτέλους σε συγκεκριμένες λύσεις ή έστω σε συνδυασμό όλων των εργαλείων αλλά επιτέλους να καταλήξουν για να αντιμετωπίσουν αισιόδοξα το μέλλον.

Όσο αφορά την Alpha Bank θέλουμε να προσθέσουμε με απόλυτη βεβαιότητα ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες πιο εύκολα αφού η Alpha Bank:

• Διαθέτει ισχυρά κεφάλαια
• Έμπειρο, ικανό προσωπικό
• Ενισχυμένα προ προβλέψεων έσοδα (στοιχεία Β’ εξαμήνου) σε σχέση με άλλες Τράπεζες
  που παρέμειναν αμετάβλητα ή υποχώρησαν μέχρι και 54%

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η Alpha Bank στο πλαίσιο βραβείων “Awards for Excellence 2018” της διεθνούς οικονομικής εκδόσεως “Euromoney” στο Λονδίνο ανακηρύχθηκε η «Καλύτερη Ελληνική Τράπεζα».