Η Γνώμη των Ειδικών

Στο άρθρο 30 του Ν. 3528/2007 (Υπαλληλικός Κώδικας)

ορίζεται ότι, ο υπάλληλος εκτελεί τα καθήκοντα του κλάδου ή της ειδικότητας του.

Με άλλα λόγια, ο δημόσιος υπάλληλος έχει την υποχρέωση να εκτελεί απρόσκοπτα τα καθήκοντα της θέσης που κατέχει στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης υπηρεσιακής μονάδας. Υπό διαφορετική οπτική, η ανωτέρω υποχρέωση αποτελεί παράλληλα και δικαίωμα, με την έννοια ότι, ο υπάλληλος δικαιούται να παρέχει τις υπηρεσίες του μόνο στον κλάδο και την ειδικότητα όπου ανήκει, χωρίς να είναι καταρχήν δυνατή η αυθαίρετη ανάθεση, από οποιονδήποτε προϊστάμενό του, καθηκόντων που ανήκουν σε διαφορετικό κλάδο ή ειδικότητα.

Ωστόσο, ο παραπάνω κανόνας κάμπτεται, ένεκα υπηρεσιακών αναγκών. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι, σε περιπτώσεις επιτακτικής υπηρεσιακής ανάγκης που δεν μπορεί να καλυφθεί με άλλον τρόπο, επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο καθήκοντα άλλου κλάδου ή ειδικότητας. Σε όμοιες περιπτώσεις επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο εργασίες συναφείς με την ειδικότητα ή τα καθήκοντα του ή για τις οποίες έχει την απαιτούμενη εμπειρία ή ειδίκευση. Η ανωτέρω διάταξη αποτελεί εξαίρεση από τον κανόνα, κι επομένως πρέπει να ερμηνεύεται στενά. Τούτο σημαίνει ότι, είναι επιτρεπτή η ανάθεση σε υπάλληλο, καθηκόντων άλλου κλάδου ή άλλης ειδικότητας ή ακόμα και εργασιών συναφών με την ειδικότητά του, μόνο εφόσον συντρέχει επείγουσα και επιτακτική υπηρεσιακή ανάγκη (που δε δύναται να αναβληθεί), καθώς επίσης και αδυναμία κάλυψης αυτής με άλλον τρόπο. Σημειωτέον ότι, δεν επιτρέπεται να αλλοιωθεί ο τρόπος και η ποιότητα άσκησης των καθηκόντων του υπαλλήλου, διαφορετικά, πρόκειται για αντισυνταγματικό λειτουργικό υποβιβασμό.

Περαιτέρω, η ανάθεση στον υπάλληλο καθηκόντων διαφορετικών από αυτά που αρμόζουν στον στην ειδικότητα ή τη θέση του, επιτρέπεται για χρονικό διάστημα έως δύο (2) μηνών, με αιτιολογημένη απόφαση του οικείου προϊσταμένου, ενώ τυχόν παράταση του ανωτέρω χρονικού διαστήματος έως έξι (6) μήνες ακόμη επιτρέπεται μετά από αιτιολογημένη (απλή) γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου. Μάλιστα η αιτιολογία, συνιστά ουσιώδη τύπο της διοικητικής διαδικασίας, οπότε τυχόν αναιτιολόγητη απόφαση ή γνώμη, επιφέρει την παρανομία της συνολικής διαδικασίας.

Σε κάθε περίπτωση, η ανάθεση συναφούς εργασίας σε υπάλληλο, δεν πρέπει να γίνεται καταχρηστικά. Παράνομος εξαναγκασμός του υπαλλήλου σε παροχή πρόσθετης εργασίας, θεμελιώνει αστική ευθύνη του Δημοσίου.

Του Γιάννη Καρούζου, Δικηγόρου-Εργατολόγου