Στο τέλος της έφθασε η δημόσια διαβούλευση στην οποία είχε τεθεί το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας με τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη» από την 25η/8/2025 έως και την 19η/9/2025. Τα σχόλια επί του νομοσχεδίου ανήλθαν συνολικά στα 300, από τα οποία τα 99 αφορούν στο Μέρος Α΄ του νομοσχεδίου («Μείωση της γραφειοκρατίας, ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων και εκσυγχρονισμός της εργατικής νομοθεσίας»), τα 142 στο Μέρος Β΄ («Διατάξεις για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία») και τα υπόλοιπα 49 στις λοιπές διατάξεις του νομοσχεδίου.
Αναφορικά με τη διαβούλευση επί του μέρους Α΄ του νομοσχεδίου, παρατηρούμε ότι συμμετείχαν ιδιώτες, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, εργοδότριες εταιρείες, ενώσεις εργοδοτών και συνδικαλιστικές οργανώσεις, με τους περισσότερους συμμετέχοντες να επικεντρώνονται κυρίως στη διάταξη του άρ. 6 παρ. 3 του νομοσχεδίου, που αφορά στο επίμαχο «13ωρο», την εισαχθείσα, δηλαδή, δυνατότητα μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου να συμφωνήσουν έως και 4 ώρες υπερωρίας ημερησίως.
Ως προς την εν λόγω ρύθμιση, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι ιδιώτες επεδίωξαν να αναδείξουν τον αντίκτυπο της αύξησης των ωρών ημερήσιας υπερωριακής απασχόλησης στην οικογενειακή και εν γένει ιδιωτική ζωή των εργαζομένων, καθώς και την ανισότητα της διαπραγματευτικής ισχύος μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών, γεγονός που συνεπάγεται την πρακτική αδυναμία άρνησης του εργαζομένου ως προς την υπερωριακή αυτή απασχόληση. Συναφής ρύθμιση προς αυτή του επίμαχου «13ωρου» τυγχάνει η διάταξη του νομοσχεδίου που εισάγει ως λόγο ακυρότητας της απόλυσης την άρνηση του εργαζομένου να εργαστεί υπερωριακά· επ’ αυτής τοποθετήθηκε, ενδεικτικά, η Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Σ.Η.Ε.Α.), κατά την οποία η ρητή αυτή πρόβλεψη είναι μεν θετικό μέτρο, πλην όμως η εξάρτησης της ακυρότητας της απόλυσης από την αόριστη έννοια της «καλής πίστης» συνεπάγεται την εν τοις πράγμασι «αυτοαναίρεση» της εν λόγω θετικής ρύθμισης, λόγω του ευρέως περιθωρίου εκτίμησης που αφήνει.
Από την άλλη πλευρά, οι εργοδότες και οι ενώσεις αυτών δεν εξέφρασαν, όπως είναι φυσικό, αντιδράσεις ως προς την εν λόγω ρύθμιση. Αντιθέτως δε, η επέκταση του ορίου της ημερήσιας υπερωριακής απασχόλησης από 3 σε 4 ώρες υπήρξε η αφορμή για την θέση, εκ μέρους αυτών, της πρότασης περί αύξησης του ορίου των ωρών ετήσιας υπερωριακής απασχόλησης, αντίστοιχα. Αξιοσημείωτη είναι, μάλιστα, η πρόταση της Ένωσης Ιδιωτικών Εταιρειών Απασχόλησης, κατά την οποία το ετήσιο όριο ωρών υπερωριακής απασχόλησης συνίσταται να αυξηθεί από τις 150 στις 200 ώρες, καθώς και της ΒΙΟΧΑΛΚΟ, που προτείνει αντίστοιχα αύξηση των ετησίων ωρών σε 250!
Ακόμη, νύξη από τους συμμετέχοντες ̶ και ιδίως από ιδιώτες και συνδικαλιστικές οργανώσεις ̶ έγινε στη διάταξη περί διευθέτησης του χρόνου εργασίας. Ενδεικτικά αναφέρεται η τοποθέτηση της ως άνω οργάνωσης Ε.Σ.Η.Ε.Α. περί αποδυνάμωσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην ελληνική εργασιακή πραγματικότητα, την οποία και διατηρεί η εν λόγω ρύθμιση: η διευθέτηση του χρόνου εργασίας εξακολουθεί να μπορεί να συμφωνηθεί ατομικά, μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, στην περίπτωση που δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση στην επιχείρηση ή που η τελευταία δεν φτάσει σε συμφωνία με τον εργοδότη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, συμφωνία περί διευθέτησης που ο εργοδότης δεν μπορεί να επιτύχει με τυχόν υπάρχουσα συνδικαλιστική οργάνωση στην επιχείρηση, θα μπορεί σε δεύτερο στάδιο να την επιτύχει ατομικά με τον εργαζόμενο, αφού ο τελευταίος, δεδομένης της ασθενούς του θέσης στη διαπραγματευτική διαδικασία με τον εργοδότη, θα δυσκολευθεί να αρνηθεί μία επιβλαβή, για τον ίδιο, ρύθμιση περί διευθέτησης.
Αναφορές έγιναν, από την εργοδοτική πλευρά, και στη διάταξη του νομοσχεδίου που εισάγει κυρώσεις στους εργοδότες σε περίπτωση υπέρβασης του ορίου των 3 μονών σημάνσεων ψηφιακής κάρτας εργασίας. Το μέτρο αυτό κρίνεται ως ανεπιεικές από αυτούς, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που ο εργαζόμενος δεν «χτυπάει» την κάρτα εκ παραδρομής. Παράλληλα δε, επισημάνθηκε ̶ ενδεικτικά από τον Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) ̶ το πλήγμα που προκαλεί στις επιχειρήσεις η στέρηση της δυνατότητάς του εργοδότη για μονομερή κατάτμηση της άδειας αναψυχής σε περιπτώσεις υψηλού φόρτου εργασίας.
Τέλος, πλήθος σχολίων έλαβε χώρα και ως προς το Μέρος Β΄ του εργασιακού νομοσχεδίου που αφορά στην Υγεία και Ασφάλεια των εργαζομένων· τα σχόλια αυτά δε, προήλθαν από ιδιώτες, συνδικαλιστικές οργανώσεις, εργοδότες και εργοδοτικές οργανώσεις, καθηγητές Πανεπιστημίου σε ειδικότητες ιατρικής ή συναφείς κλάδους και μέλη Επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων. Τα σχόλια επί το παρόντος μέρους αφορούν, κυρίως, στη συμπερίληψη επιπλέον ειδικοτήτων στους πίνακες ειδικοτήτων Τεχνικών Ασφαλείας (π.χ. ένταξη πτυχιούχων ΑΕΙ Εποπτών Δημόσιας Υγείας), με σκοπό την πληρέστερη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων.
Δικηγόρος Εργατολόγος
