Στον εργασιακό μεσαίωνα της Ελλάδας του 2017, αντί η εργατική νομοθεσία να υποχρεώνει τους εργοδότες να καταθέτουν τη μισθοδοσία, λέει στους εργαζόμενους ότι, αν δουλεύουν απλήρωτοι, θα πρέπει εκείνοι να αποδείξουν ότι αυτό συμβαίνει από δόλο του εργοδότη. Δηλαδή, τρέχα γύρευε.
Σε πρόσφατη απόφασή του ο Άρειος Πάγος έκρινε ότι η μη καταβολή δεδουλευμένων δεν συνιστά βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας. Στο σκεπτικό της απόφασης καταλήγει πως:
«Μόνη όμως η καθυστέρηση καταβολής του μισθού δεν συνιστά βλαπτική, υπό την εκτεθείσα έννοια, μεταβολή των όρων της σύμβασης εργασίας, εκτός αν γίνεται δολίως και δη για να εξαναγκασθεί ο μισθωτός σε αποχώρηση από την εργασία του (ΑΠ 381/2012, ΑΠ 795/2007)».
Όμως τι σημαίνει όλο αυτό για όσους δεν είναι απόφοιτοι Νομικής; Ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος εξηγεί: «Όταν ένας εργαζόμενος αντιμετωπίζει διαφορετικούς όρους εργασίας από αυτούς που είχε, όταν είχε προσληφθεί και είχε συμφωνήσει, μπορεί να διεκδικήσει από τα δικαστήρια είτε αποζημίωση, που θα είναι η αποζημίωση απόλυσής του, δηλαδή σαν να τον απέλυε ο εργοδότης είτε αποζημίωση προσβολής προσωπικότητας ή να ζητήσει από τον εργοδότη του να εφαρμόσει τη σύμβαση εργασίας του. Μεταξύ των όρων που θα πρέπει να τηρεί ο εργοδότης απέναντι στον εργαζόμενο είναι και η καταβολή μισθού».
Τι άλλαξε σε σχέση με τα τελευταία 12 χρόνια;
Ο κ. Καρούζος συνεχίζει: «Ο Άρειος Πάγος δέχτηκε με την πρόσφατη απόφασή του κάτι που όμως ισχύει σαν νομολογία του δικαστηρίου αυτού εδώ και 12 χρόνια, ότι όταν ο εργοδότης δεν καταβάλει στον εργαζόμενο τους μισθούς που του χρωστάει, τότε ο εργαζόμενος δεν έχει τα παραπάνω δικαιώματα που σας είπα. Άρα δεν θα μπορεί να ζητήσει αποζημίωση απόλυσης, δεν θα μπορεί να ζητήσει προσβολή προσωπικότητας για τον λόγο αυτό, παρά μόνο τους δεδουλευμένους μισθούς. Όμως, ο Άρειος Πάγος έχει πει και κάτι διαφορετικό, που θα πρέπει να τονιστεί σε όλη αυτή τη νομολογία. Ότι ο εργαζόμενος έχει τα παραπάνω δικαιώματα και να ζητήσει αποζημίωση απόλυσης και να ζητήσει προσβολή προσωπικότητας, όταν ο εργοδότης δεν καταβάλει τους μισθούς με σκοπό να εξαναγκάσει τον εργαζόμενο να παραιτηθεί. Όταν από δόλο δεν τον πληρώνει, ενώ θα μπορούσε. Άρα, σε μία τέτοια περίπτωση ο εργαζόμενος έχει όλα τα δικαιώματά του. Τότε, συντελείται βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας του και μπορεί να διεκδικήσει τα πάντα». Αν ισχύει, όμως, εδώ και 12 χρόνια, αναρωτιέμαι τι άλλαξε τώρα. «Τίποτα», απαντά ο κ. Καρούζος: «Λόγοι επικοινωνιακοί το καθιστούν σπουδαίο. Δεν έχει αλλάξει τίποτα από την πάγια νομολογία του 2007, μέχρι σήμερα. Δεν έχει αλλάξει στάση ο Άρειος Πάγος, που ξαφνικά το θυμόμαστε».
Πόσο εύκολο είναι να αποδείξει κανείς οτι ο εργοδότης έχει δόλο;
Το σκεπτικό του Αρείου Πάγου καταλήγει στο ότι για να διεκδικήσει τα προφανή ένας εργαζόμενος, θα πρέπει να αποδείξει ότι ο εργοδότης του δεν τον πληρώνει από δόλο. Κάτι όμως που είναι πολύ δύσκολο.«Ναι, είναι πάρα πολύ δύσκολο να το αποδείξει, επειδή κάποιοι εργοδότες πράγματι αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Για να αποδείξει ο εργαζόμενος ότι δεν πληρώνεται από δόλο, θα πρέπει να υποστηρίξει ότι ο εργοδότης του έχει την οικονομική δυνατότητα, ότι επιλεκτικά δεν πληρώνει τον συγκεκριμένο εργαζόμενο, ότι θα μπορούσε να πάρει δάνειο, ότι δεν χρωστάει αλλού, κτλ. Αυτές είναι ενδεικτικές περιπτώσεις που, αν τις αποδείξει, μπορεί να πάρει και την αποζημίωση απόλυσής του», καταλήγει ο εργατολόγος.
Πόσο δίκαιο είναι να πρέπει να αποδείξει ο εργαζόμενος την ύπαρξη δόλου;
«Είναι πάρα πολύ δύσκολο και άδικο να πρέπει να αποδείξει ο εργαζόμενος κάτι τέτοιο. Να αποδείξει τι; Ότι με δόλο δεν τον πληρώνει πέντε-έξι μήνες; Ακόμη και χωρίς δόλο να μην τον πληρώνει ο εργοδότης, τι σημαίνει αυτό; Ότι ο εργαζόμενος πρέπει να πει εντάξει;», σχολιάζει ο Πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Αθήνας, Γιώργος Μυλωνάς και προσθέτει: «Η δική μας πρόταση είναι να πληρώνονται οι εργαζόμενοι κανονικότατα, να υποχρεώνεται ο εργοδότης να τους πληρώνει και να μην χρειάζεται ο εργαζόμενος να αποδείξει κάτι άλλο. Μάλιστα, να έχει και ποινική ευθύνη η εταιρεία και ο εργοδότης που δεν πληρώνει».
Μελπομένη Μαραγκίδου
Πηγή: www.vice.com
